O CONTIÑO DA MIÑA TRAXECTORIA PERSOAL

1984
I Feira de Mostras e de Artesanía Popular Galega
Sra. María Chao

En 1984 en Viveiro lévase a cabo a I Feira de Mostras e de Artesanía Popular Galega. A Asociación de Viuvas e Amas de Casa do concello ofrécese voluntaria para participar ensinando o funcionamento dun tear antigo de baixo lizo, o proceso do liño e o proceso da la. A presidenta de dita asociación, a Sra. María Chao, quere darlle especial énfase en aprenderlle estas cousas ós máis novos. E aquí entra Noela en escea:

1984-1999
Feiras de Mostras e de Artesanía Popular Galega
Lidia Díaz

Lidia Díaz, como socia da devandita asociación, participa activamente na feira de artesanía ano tras ano, levando consigo a unha das súas netas (Noela), que está cada ano máis interesada en seguir aprendendo cousas: empeza por escarpear a la (xa lavada) da ovella para despois cardala e fiala co fuso e a roca.

1985-1995
Fiado da la

Outro ano aprende, de palabra, o proceso completo do liño, dende a súa semente ata poder tecer con el no tear. Uns anos despois ela mesma sería partícipe desas labouras.

En moi poucos anos, diferentes mulleres da zona aprenderíanlle a tecer no antigo tear (que contaba, según a Sra. María, con máis de 500 anos!). Agora sí xa coñecía o proceso completo, pero ela quería saber sempre algo máis. Noela tiña 10 anos.

Idade de 15 anos
Noela

As mulleres da Asociación de Viuvas estiveron sempre volcadas na formación desta moza: que se vainicas, que se lorzas, que se calcetíns de la, e ela encantada de recibir tanta atención! Tanto que incluso unha das súas amigas do cole empezou a ir con ela a aprender todas estas cousiñas situadas tan preto do esquecemento. E así, ano tras ano ambalasdúas foron sentindo aquel tear e aquel liño como seus.

1998-2008
Estudos e primeiros traballos

Sendo xa maiores de idade, a Sra. María xestionou envialas facer un curso de tecido en alto lizo ó Centro de Artesanía Textil de Gondomar, onde verían que lles quedaban tantas cousiñas por ver e aprender…

Pero chega o momento de marchar estudar fóra: Noela escolle Turismo (na súa 1ª promoción universitaria na Coruña). Seguindo os estudos cursados, Noela comeza un periplo de traballos distintos en diferentes lugares (Mallorca, Benidorm, A Coruña, Vigo, Guitiriz, Barcelona, Lugo…), pero sobre todo en hoteis. Durantes estes anos quédalle pouco tempo para a artesanía, pero sempre queda algo… Como dicía a súa bisavoa (extremeña) “a buen bailaor siempre le queda compás!”.

Ano 2002
Carta de Artesá

Aproveita para tramitar daquela (no ano 2002) a Carta de Artesán.

E unha vez instalada en Lugo coñece a existencia do Centrad (Centro de Artesanía e Deseño, dependente da Deputación provincial de Lugo). Alí comezaría unha aprendizaxe moi interesante e extensa, non só no mundo dos teares, senón tamén noutros aspectos do téxtil como o feltro, o shibory ou o macramé, así como no mundo da cestaría, considerada como a nai dos tecidos.

Ano 2011
Vilalba
Obradoiro Artesanía Textil
Obradoiro artesanía textil

É agora cando comeza a darlle voltas á idea de vivir da artesanía, ou polo menos de intentalo.

E no ano 2011 a maternidade da un xiro á vida de Noela. A imposibilidade dunha conciliación entre a vida laboral (na recepción dun hotel) e familiar lévaa a tomar a decisión de deixar o seu traballo en Lugo e montar un Obradoiro de Artesanía Textil en Vilalba, chamado “Sra. María” e lembranza de todas aquelas mulleres que o fixeron posible (en especial a Sra. María, Marina e, como non, a avoa Lidia).

Neste obradoiro, ademais de crear pezas téxtiles e de facer demostracións de oficio, tamén se impartiron cursos a diferentes colectivos.

Ano 2015
Guía Turística

Mentres tanto, en 2015 sacaría o título de guía turística oficial de Galicia (a nº 3), xa que ve que ambos oficios poden convivir idoneamente. Sen deixar nunca de formarse.

Debido a un accidente laboral, en 2018 debe deixar de tecer, polo que se volca máis profunda e decididamente no oficio de guía turística, especializándose na metade Norte da provincia de Lugo e no Norte da de A Coruña.

En 2019 saca o título de Docente para a Formación Profesional e en 2020 un Máster de Accesibilidade en Turismo que acabaría sendo parte dun seguinte Máster, esta vez en Planificación e Dirección de Turismo de Interior e de Saúde.

Actualidade
Servicios Turísticos Sra. María

Actualmente combina todos eses oficios: guía turística, docente de Formación Profesional e de artesanía, e, desde 2013, forma parte da organización da Feira de Artesanía De Viveiro (sendo Presidenta desde ese ano da Asociación Cultural PROA, que vela Polo Respecto Ós Artesáns), que tanto marcou a súa vida.